Zemin İyileştirme Sistemleri

 

- Jet Grout Zemin İyileştirme Nedir?

Zeminin, bir delgi makinasıyla delinip, yüksek basınçlı çimento şerbetinin zemine püskürtülerek zeminle karıştırılması ile zemin malzemesi ve çimento karışımından silindir kolonlar imal edilmesi işlemi jet grout yöntemi olarak isimlendirilmektedir.

Zemin-çimento karışımı çimentolu bir kimyasal madde karışımıdır ve özellikle zemin kayma mukavemetinde ciddi artışlara neden olmaktadır. Yüksek basınçlı enjeksiyonla oluşturulan bu karışımların etkisini artırmak için uçucu kül ve sodyum sülfat gibi maddeler de karışıma eklenebilmektedir.

Kuyunun taban seviyesinden yukarı doğru uygulanan jet grout yöntemi oluşturduğumuz kolon priz almadan arada boşluk bırakmayacak şekilde yanına uygulanan diğer jet grout kolonlarıyla birlikte yeraltında duvarlar ve diyaframlar inşa edilebilir.

Jet grouting yöntemiyle oluşacak olan kolonların mekanik ve geometrik özellikleri uygulama yapılacak olan zemin parametrelerine, uygulamayı nasıl bir yöntemle yapılacağına bağlı olup ayrıca bu yöntemlerde ki değişken parametrelere ve yöntem özelliklerine de bağlıdır.

Jet Grout Avantajları

Jet grout yöntemi hemen hemen her türlü zayıf zeminde ve kum, kil, çakıl vb. doğal zeminlerin oluşturduğu zemin yapılarında uygulanabilirliği ile bunun yanında diğer iyileştirme metotlarına göre daha ekonomik, kalıcı, hızlı ve güvenilir bir çözüm sunmasıyla çokça tercih edilen bir zemin iyileştirme metodudur.

Jet grout yöntemi, hemen her tür zayıf zemin tiplerinde doğal zemin elemanlarının oluşturduğu kombinasyonlarda diğer iyileştirme yöntemlerinden daha hızlı, güvenilir, kalıcı ve ekonomik bir çözüm alternatifi olmaktadır.

Jet grouting yöntemi, zemin taşıma gücünü artırmakta, oturmaları, sıvılaşma riskini ve geçirimliliğini azaltmaktadır. En güncel zemin iyileştirme yöntemlerinden biridir ve ekonomik olması, hızlı uygulanabilmesi, çok yönlü olması vb. Jet Grout Yönteminin Avantajlarından dolayı kullanımı giderek daha fazla yaygınlaşmaktadır.

Jet Grout Yönteminin Avantajları;

  • Klasik enjeksiyon yöntemlerine göre daha hızlı ve ekonomiktir.
  • Hemen hemen tüm zemin çeşitlerinde uygulanabilir.
  • Mevcut yapılara zararlı yan etkilerinin olmayışı, basınçlı püskürtme sadece kendi yarıçapına etki ettiğinden yandaki yapılara zar vermez.
  • Makinenin esnekliğinden dolayı farklı geometride enjeksiyonlar yapılabilir. Yatay eğilimli ve düşey yönde uygulaması uygundur.
  • Su/çimento kullanıldığı için kimyasal enjeksiyon gibi çevreye zarar vermez.
  • Ekipman boyutları sayesinde dar ve sıkışık ortamlarda rahatlıkla çalışabilmektedir.
  • Enjeksiyon istenilen derinlikten başlanabilir ve istenilen derinlikte son verilebilir
  • Titreşimsiz ve gürültüsüz bir yöntemdir.

 

Jet Grout Yönteminin Dezavantajları;

  • Yöntem hala gelişme aşamasındadır. Yöntemin yeni oluşu tasarımda yararlanılacak kurallar henüz kesinleşmemiştir. Bu nedenle daha çok tecrübe ve gözleme dayalı bir yöntemdir.
  • Zemin içerisinde oluşacak kolonu belirlemek zordur. Bundan dolayı dikkatli bir şekilde yapılması gerekir ve bazı kontrol testleri yapılması gerekir.
  • Zemin cinsine göre kolon çapları farklı olabilir.
  • İki akışkanlı ve üç akışkanlı sistemlerde maksimum 10º-20º arasındaki değerlerde eğiklik oluşturulabilmektedir. Bu sınırlamanın oluşumundaki neden ise, zemindeki örselenen malzemenin püskürtülen hava ile dışarıya alınmasını sağlamaktır.

 

- Çimento Enjeksiyon Nedir?

Çimento enjeksiyon sistemi genellikle yumuşak zemin tabakalarının bulunduğu, yer altındaki su seviyesinden kaynaklanan yer üstündeki tabakanın yumuşaması ve bu durumda zeminde çökmeler başta olmak üzere her türlü doğal tehditleri engellemek üzere yapılan iyileştirme çalışmasıdır. Bu çalışma ile sorunlu yerlerdeki yumuşak zemin tabakaları yeniden su ve çimento kullanılarak doldurulması, sertleştirilmesi işlemlerine dayalı bir müdahale yürütülür.

Çimento enjeksiyon uygulaması çimento harcının zemine uygun oranlarda su ve priz hızlandırıcı ile karıştırılıp zemine veya zemin altına enjekte edilmesi işlemine denir. Çimento enjeksiyonu pek çok farklı uygulama metodu ile gerçekleştirebilmektedir. Bu uygulama metotları ise çimento enjeksiyonunun yapılacağı zeminin ihtiyaç ve kriterlerine göre farklılık gösterir. Gerekli görülmesi halinde mühendis kontrolünde ihtiyaç duyulan zeminde uygulama tekniği belirlenmelidir.

 

- Taş Kolon Nedir?

Taş kolonlar, zeminde konsolidasyonu, şev stabilitesini ve taşıma kapasitesini arttırılması, sıvılaşma, oturma gibi zemin problemlerinin çözümünde kullanılan bir zemin iyileştirme yöntemidir.  Taş kolon imalatında zemine 0,60-1,0 m çapında ve en fazla 20 m derinliğinde çeşitli yöntemlerle kuyular açılır. Kuyuya tabanından itibaren belirli aralıklarla granüler malzeme yerleştirilir ve her seferinde sıkıştırılarak rijit kolonlar elde edilir. Taş kolon yöntemi her türlü zeminde uygulanabilir.

Günümüzde bir çok kullanım alanı olan taş kolon uygulaması, deprem anında oluşan sismik kuvvet etkisindeki davranış olan sıvılaşma problemine karşı başarı ile uygulanan bir tekniktir. Öte yandan, zeminde konsolidasyonu, şev stabilitesini ve taşıma kapasitesini arttırmak, oturmaları azaltmak için de taş kolon uygulamasına başvurulabilir.

Taş kolonlar; gevşek, kohezyonsuz zeminler ve yumuşak, kohezyonlu zeminlerin iyileştirilmesi amacı ile farklı çap ve derinlikte uygulanmaktadır. Diğer zemin iyileştirme yöntemlerine göre uygulama süreci hızlı ve ekonomik olması tercih sebebidir.